ادای احترام به خالق «روباه شنی» / محمد کشاورز تجلیل شد

 آئین تجلیل از محمد کشاورز خالق کتاب «روباه شنی» برنده جایزه کتاب سال ایران و برگزیده جایزه جلال آل احمد برگزار شد.
شامگاه دوشنبه ۱۶ اسفندماه ۱۳۹۵ توسط انجمن اهل قلم استان فارس و با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آئین تجلیل از محمد کشاورز نویسنده شیرازی و خالق کتاب روباه شنی برنده جایزه کتاب سال ایران و برگزیده جایزه جلال ال احمد در سالن غزل اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس برگزار شد.

در این مراسم که با حضور مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس ،جمعی از اساتید، نویسندگان و اصحاب فرهنگ و ادب برگزار شد بهزاد مریدی با بیان اینکه محمد کشاورز، نویسنده شایسته و ارزشمند شهر شیراز پس از خلق آثار ارزنده ای همچون بلبل حلبیو پایکوبیامسال با مجموعه داستان «روباه شنی» بار دیگر نام فارس را بر تارک ادبیات ایران به درخشش واداشت و جایزه جلال آل احمد و کتاب سال ایران را برای همشهریان ادب پرورش به ارمغان آورد گفت: اتفاقی که برای مردمان فرهیخته فارس و اهالی ادبیات تازگی ندارد و سال گذشته دیگر نویسنده بزرگ شیراز ابوتراب خسروی با کتاب ملکان عذاب آن را به سر انجام رساند.

وی ادامه داد: همانگونه که می دانیم، کشاورز در داستان‌های «روباه شنی» با دیدی رئالیستی به رویکردهای اجتماعی پرداخته،‌ اما نه رئالیسم به معنای بیان واقعیت‌ها، بلکه این دید فرا رئالیستی است؛ چرا که واقعیت را از دل واقعیت بیرون کشیده‌است. برخی داستان‌های این کتاب فضای طنز نیز دارد؛ طنزی که برآمده از موقعیت‌های اجتماعی است.

افتخار آفرینی کشاورز برای همشهریان حافظ؛ سعدی تازگی ندارد

مدیرکل ارشاد فارس عنوان کرد: افتخار آفرینی کشاورز برای همشهریان حافظ؛ سعدی؛ ملاصدرا؛ شوریده، روزبهان؛ و ده ها چهره دانشمند و فرزانه این دیار اتفاق تازه ای نیست. او پیش از این، برای نگارش داستان «شهود» از کتاب «پایکوبی» برنده‌ جایزه‌ ادبی گردون شده است. دومین مجموعه‌ او «بلبل حلبی» در سال ۱۳۸۴ جایزه‌ ادبی اصفهان، جایزه‌ فرهنگ پارس و جایزه‌ منتقدان و نویسندگان مطبوعاتی را در بخش داستان کوتاه از آن خود کرده و حالا مجموعه‌داستان «روباه شنی» آخرین اثر او است.

وی با توجه به اینکه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران عنوان یک جایزه دولتی ایرانی است که هر ساله توسط خانه کتاب ایران و طی روزهای برگزاری آئین‌های بزرگداشت انقلاب در این کشور (دهه فجر)، افزود: این جایزه با تأیید نهایی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به نویسندگان برگزیده در بخش‌های کلیات، فلسفه اسلامی، فلسفه غرب، دین، علوم اجتماعی، زبان، علوم کاربردی، هنر، ادبیات و تاریخ اعطا می‌شود.

مریدی یادآور شد: این جایزه با عنوان جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۶۲ و با هدف ارتقای فرهنگ جامعه اسلامی؛ حفظ استقلال و هویت فرهنگی؛ و حمایت و تشویق مؤلفان، مترجمان، و مصحّحان کشور آغاز شده و تاکنون ادامه یافته است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که عهده‌دار این انتخاب است، هر سال از طریق وسایل ارتباط جمعی از کلّیه ناشران، مؤلفان، مترجمان، و مصحّحان کشور درخواست می‌کند تا نسخه‌ای از کتاب‌هایی که برای نخستین بار در طی سال قبل منتشر کرده‌اند، به دبیرخانه کتاب سال ارسال کنند که این کتاب‌ها در رشته‌های مختلف و در ۳ بخش تألیف، ترجمه، و تصحیح مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. ارزشیابی کتاب‌ها در دو مرحله انجام می‌شود و سرانجام رأی نهایی صادر می‌ شود.

رئیس هیئت مدیره انجمن اهل قلم فارس در ادامه عنوان کرد: کتاب «روباه شنی» مجموعه‌ای از ۹ داستان کوتاه فارسی با نام‌های «روز متفاوت، پرنده‌باز، گلدان آبی، میخک‌های سفید، آهنگ پلنگ صورتی را سوت بزن، زمین‌بازی، هشت شب میدان آرژانتین، راه رفتن روی آب، غار را روشن کنف روباه شنی» است.

ابوتراب خسروی نویسنده و ادیب اهل فارس نیز در این آیین با ابراز خوشحالی از اینکه در بزرگداشت محمد کشاورز حضور دارد به معرفی داستان کوتاه پرداخت و گفت: سوء تفاهمی که از داستان کوتاه در جامعه ما وجود دارد گاهی شاهدیم که حکایت های سعدی را هم داستان کوتاه فرض می کنند.

وی با بیان اینکه در غرب هم داستان کوتاه پدیده تازه ایست افزود: در جامعه ایرانی داستان کوتاه بیش از یکصدسال سابقه ندارد.

داستان کوتاه نویسان ایرانی زیر قبای هدایت/داستان نویسی به قدرت کشاورز وجود ندارد

نویسنده کتاب تحسین شده «ملکان عذاب» اولین کوتاه نویسان ایرانی را چوبک، هدایت و … معرفی کرد و افزود: نسل کنونی نویسندگان داستان کوتاه شاگردان آنان محسوب می شوند. البته داستان نویسان روس همه از زیر شنل گوگول در آمدند و بدین ترتیب داستان کوتاه نویسان ایرانی هم از زیر قبای هدایت بیرون آمدند.

خسروی که سال گذشته موفق به کسب جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی شد داستان نویسی را به شیوه کوتاه دشوارتر از رمان نویسی دانست و گفت: همه این شکل داستان کوتاه و نویسندگان آن کاری دشوار می کنند درحالیکه جامعه ما از آنجا که هنر غالب شعر است.

خسروی پیرامون محمد کشاورز هم اشاره کرد: چنانچه در آثار این نویسنده دقت شود حتی یک سطر شعر هم ندارد. زیرا کشاورز داستان نویسی است که با نوشتن زندگی داستان را بسط و گسترش می دهد.

نویسنده کتاب «رود راوی» با بیان اینکه در کوتاه نویسی داستان نویسی به قدرت کشاورز وجود ندارد افزود: من با داستان های طعمه و پایکوبی کشاورز را شناختم. داستان طعمه را که خواندم هنوز پس از گذشت ۳۰ سال در ذهنم ادامه دارد.

وی با توجه به اینکه داستان های نامبرده در ۲ مجموعه به منتشر شد که یکی با عنوان «از پنجره جنوب» به اهتمام کیوان نریمانی چاپ شد افزود: از آن پس داستان های کشاورز اغلب مهم و با بالاترین شدت تاثیرگذاری است که در کمتر نویسنده ای با این قدرت سراغ داشته ایم.

این نویسنده و مدرس نویسندگی با اشاره به اینکه داستان کوتاه خوب را در مجموعه روباه شنی کشاورز می توان سراغ گرفت ادامه داد: دست کم ۷ یا ۸ داستان کوتاه درجه یک که در تاریخ ادبیات ما بی گمان ماندنی خواهد بود در آثار کشاورز دیده می شوند. زیرا او چه جایزه بگیرد یا نگیرد استاد داستان نویسی است.

اعتبار جوایز ادبی به امثال محمد کشاورز است/روباه شنی از آثار رشک برانگیز سالهای اخیر

خسروی با بیان اینکه اعتبار جوایز ادبی به امثال محمد کشاورز است افزود: جایگاه امثال تولستوی و کشاورز در ادبیات محفوظ است از این رو مخاطب آگاه هم داستان خوب را می شناسد و از آن استقبال می کند؛ من آرزو دارم محمد کشاورز همچنان بنویسد و سلسله داستان های درخشانش را ادامه دهد تا گنجینه داستان نویسی ایران پربارتر شود.

فتاح رنجبر دیگر منتقد ادبی این مراسم هم نقد فرمالیستی و ساختارشناسی «روباه شنی» را کنار گذاشت و به کلیات آن پرداخت و گفت: در این داستان کوتاه ها نویسنده وجوه مختلف انسان را کنار یکدیگر قرار می دهد.

وی افزود: کشاورز به تمام معنا در سطح جامعه است؛ او شاهد و ناظر به تاراج رفتن نسلی است که در معرض نقض نسلهاست.

رنجبر با توجه به اینکه مجموعه «روباه شنی» شامل ۹ داستان کوتاه است افزود: داستان روباه شنی این مجموعه جزء آثار رشک برانگیز سالهای اخیر داستان نویسی ایران به شمار می رود. زیرا انسان در آثار محمد کشاورز در موقعیت های مختلف در مرکز توجه است.

این منتقد ادبی در ادامه گفت: در داستان روباه شنی شهر چنان جلوه می کند که خود به مکان ناامنی تبدیل می شود؛ کشاورز در این داستان با هنر داستان نویسی میکروسکوپ ذهنش را در تدوین خرده روایت ها به کار می بندد تا سندی ارایه کند که در ادبیات پیشرو تمام علوم باشد.

مجموعه داستان «روباه شنی » آخرین اثر محمد کشاورز و برنده جایزه کتاب سال ایران و جلال آل احمد شده است. قبل از این کشاورز برنده جایزه‌ ادبی گردون برای داستان «شهود» (از مجموعه داستان پایکوبی) شده بود.